Veelgestelde vragen over diabetes

Diabetes Risicotest geeft een betrouwbare schatting van uw kans op diabetes type 2. Maar wat is diabetes eigenlijk?
Diabetes heet ook wel suikerziekte. De meest voorkomende soort is diabetes type 2: negen van de tien mensen met diabetes hebben diabetes type 2. Zij hebben te weinig insuline in het lichaam en reageren daar ook niet meer goed op. Een goede uitleg over diabetes vindt u op de website van het Diabetes Fonds.

De Diabetes Risicotest is opgesteld op basis van wetenschappelijke inzichten. De vragenlijst is ontwikkeld in samenwerking met het VU Medisch Centrum in Amsterdam, de Universiteit van Wageningen, het Universitair Medisch Centrum Groningen en de beroepsvereniging van huisartsen. De vragen die gesteld worden hebben te maken met kenmerken waarvan bewezen is dat ze de kans op het krijgen van diabetes vergroten. De test is uitgebreid onderzocht onder grote groepen mensen. Daarbij is gekeken of de adviezen van de test kloppen bij de scores. Uit deze onderzoeken bleek dat de test een goed en betrouwbaar hulpmiddel is om een verhoogd risico op diabetes op te sporen.

De test is specifiek bedoeld om het risico te meten op type 2 diabetes, en is niet bedoeld voor mensen die al worden behandeld voor diabetes of kinderen.

Met de Diabetes Risicotest bepaalt u of u een verhoogd risico loopt op diabetes type 2. Maar waarom zou u dat willen weten?

Om twee redenen:

Reden 1: als u weet dat u een verhoogd risico op diabetes heeft, wordt het tijd om daar serieus aandacht aan te geven. Want u kunt er zelf veel aan doen om dat risico te verkleinen! U leest er meer over in deze brochure.

Reden 2: als u vaststelt dat u een verhoogd risico heeft, is het verstandig uw huisarts te bezoeken. Want het kan ook zijn dat u diabetes heeft. In Nederland hebben naar schatting 250.000 mensen diabetes zonder dat zij het weten. Terwijl het juist zo belangrijk is dat diabetes vroegtijdig wordt opgespoord en behandeld, om medicatie en complicaties te voorkomen of uit te stellen.

Kom in actie
Diabetes type 2 heeft veel te maken met ongezond leven: te zwaar zijn, ongezond eten en drinken, te weinig bewegen. Het eerste wat u zelf kunt doen is dus gezond leven. Matig zijn met vet, zoet en zout. Meer bewegen. Eventueel een paar kilo’s afvallen, als u te zwaar bent. En een gezond gewicht behouden. Uw huisarts kan u hierbij helpen!

Diabetes is een chronische ziekte die grote invloed kan hebben op de kwaliteit van uw leven. Daarom is het belangrijk de ziekte voor te zijn!

Eerste stap: het bepalen van uw risico met de Diabetes Risicotest.

Risicofactoren
Niet iedereen heeft een even grote kans om diabetes type 2 te krijgen. Voor de een is het risico hoger dan voor de ander. Dat is geen kwestie van toeval. Er is namelijk een aantal kenmerken die het risico verhogen. Dit worden risicofactoren genoemd. Hoe meer risicofactoren iemand heeft, hoe hoger het risico is om ooit type 2 diabetes te krijgen.

• Roken:
  Als u rookt, reageert uw lichaam niet meer goed op insuline. Hierdoor stijgt de hoeveelheid suiker in uw bloed. Dat is vaak een opstapje naar diabetes type 2. Wist u dat stevige rokers zelfs een twee keer zo grote kans hebben om diabetes type 2 te krijgen.
• Diabetes in de familie:
  Als diabetes type 2 in uw directe familie ( vader, moeder, broers of zussen) voorkomt, dan hebt u zelf ook een grotere kans om het te krijgten. Het goede nieuws is: zelfs als diabetes te krijgen met de helft verkleinen door dagelijks veel te bewegen en gezond te eten.
• Te hoog gewicht:
  Als u te zwaar bent, heeft uw lichaam vaak moeite om de hoeveelheid suiker in uw bloed in balans te houden. Dit komt door de grote hoeveelheid vet in uw lichaam. Hierdoor werkt de insuline in uw lichaam minder goed. Op den duur kan dat leiden tot diabetes type 2. het goede nieuws: de kans op diabetes type 2 vermindert al meteen, als u afvalt. Zelfs een paar kilo minder levert al veel gezondheidswinst op.
• Buikomtrek:
  Als u teveel vet op uw buik hebt, heeft u een grotere kans om diabetes type 2 te ontwikkelen. Buikvet is ongezond vet. Het scheidt stoffen uit die ongezond zijn voor uw lichaam. Hierdoor werkt de insuline in uw lichaam minder goed.
• Zwangerschapsdiabetes:
  Als u diabetes type 2 heeft gekregen tijdens uw zwangerschap, dan heeft u op later leeftijd een grotere kans om diabetes type 2 te krijgen.

Diabetes type 2 is de meest voorkomende vorm van diabetes. De symptomen van dit type diabetes zijn vaak vaag of afwezig. Doordat de klachten moeilijk te herkennen zijn lopen veel mensen ongemerkt jarenlang rond met diabetes.
Eén of meer van de volgende klachten kunnen wijzen op type 2 diabetes:

• Vaak dorst en veel plassen
• Vermoeidheid
• Oogklachten, zoals rode en branderige ogen, wazig zien, dubbel zien of slecht zien
• Slecht genezende wondjes
• Kortademigheid of pijn in de benen bij het lopen
• Vaak terugkerende infecties

Diabetes is niet erfelijk maar de aanleg voor de ziekte wel. Komt diabetes al in uw familie voor dan verhoogt dit de kans dat u diabetes krijgt. Dat geldt alleen als het om bloedverwanten gaat. Bloedverwanten zijn ouders, broers, zussen, kinderen, maar ook ooms en tantes en neefjes en nichtjes met wie u een bloedband heeft. Hoe dichterbij de bloedband des te hoger is het risico op diabetes. Heeft uw vader, moeder, broer, zus of kind diabetes dan is de erfelijke aanleg voor de ziekte nog iets groter dan wanneer een opa, oma, tante, oom, neef of nicht diabetes heeft.

Erfelijkheid en achtergrond
Onderzoek heeft uitgewezen dat mensen met een Hindoestaanse, Afro-Surinaamse, Marokkaanse en Turkse achtergrond een (tot wel twee tot drie keer) hogere kans op het krijgen van diabetes type 2 hebben. Er is geen eenvoudige verklaring te geven waarom dat zo is. Uit onderzoek blijkt dat het o.a. te maken heeft met een grotere erfelijke aanleg voor diabetes.

Maak het bespreekbaar en test uw risico
Komt diabetes in de familie voor, neem het dan serieus. Praat er met elkaar over en vul samen de Diabetes Risicotest in. Deze test bevat zeven vragen en is wetenschappelijk onderbouwd. De Diabetes Risicotest bepaalt hoe groot de kans is om diabetes te krijgen. Is het risico groot dan krijgt u advies over welke stappen u moet ondernemen.

Ja dat klopt. Omdat, als u van Marokkaanse, Turkse, Afro-Surinaamse en Hindoestaanse afkomst bent, uw kans op het krijgen van diabetes type 2 groter is. (Kijk ook bij de vraag: Is diabetes erfelijk.)

In het algemeen geldt:

• Doe vanaf uw 45e elk jaar de Diabetes Risicotest
• Bij een score 9 of hoger, is het advies om naar de huisarts te gaan

Bent u van Turkse of Marokkaanse afkomst, dan geldt:

• Doe vanaf uw 45e elk jaar de Diabetes Risicotest
• Bij een score 6 of hoger, is het advies om naar de huisarts te gaan

Bent u van Hindoestaanse of Afro-Surinaamse afkomst, dan geldt:

• Doe vanaf uw 35e elk jaar de Diabetes Risicotest
• Laat u vanaf uw 35e eens in de drie jaar op diabetes type 2 controleren door middel van een bloedtest bij de huisarts